Co to ocenianie kształtujące?
Ocenianie kształtujące (ang. formative assessment) to proces oceniania, którego głównym celem jest udzielanie informacji zwrotnej uczniom i nauczycielom w celu ulepszenia procesu uczenia się. Ocenianie kształtujące jest przeprowadzane w trakcie trwania procesu nauczania, a nie na jego końcu, jak w przypadku oceniania sumującego (ang. summative assessment). Ocenianie kształtujące ma na celu pomóc uczniom zrozumieć, co już wiedzą i co jeszcze muszą się nauczyć, a także pomóc nauczycielom zidentyfikować, gdzie uczniowie potrzebują dodatkowego wsparcia i jakie elementy nauczania należy ulepszyć. Ocenianie kształtujące pomaga nauczycielom dostosować nauczanie do potrzeb i możliwości uczniów.
Jakie są elementy oceniania kształtującego?
Ocenianie kształtujące składa się z kilku elementów:
–>Celów oceniania: ocenianie kształtujące powinno mieć określone cele, które są związane z uczeniem się uczniów i pomagają im osiągnąć oczekiwane rezultaty.
–>Kryteriów oceniania: kryteria oceniania określają, co uczniowie powinni wiedzieć i umieć, aby osiągnąć oczekiwane rezultaty.
–>Mierników oceniania: mierniki oceniania to narzędzia służące do pomiaru postępów uczniów w stosunku do określonych kryteriów oceniania. Mierniki oceniania mogą obejmować różne formy, takie jak testy, prace domowe, prezentacje, itp.
–>Informacji zwrotnej: informacja zwrotna to kluczowy element oceniania kształtującego. Umożliwia uczniom uzyskanie informacji na temat tego, co już wiedzą i co jeszcze muszą się nauczyć, a także pomaga nauczycielom zidentyfikować, gdzie uczniowie potrzebują dodatkowego wsparcia.
–>Planowania dalszego uczenia się: ocenianie kształtujące powinno być używane do planowania dalszego uczenia się uczniów. Po uzyskaniu informacji zwrotnej uczniowie i nauczyciele mogą wspólnie zaplanować kolejne kroki, aby umożliwić uczniom osiągnięcie oczekiwanych rezultatów.
Jak napisać informację zwrotną?
Informacja zwrotna dotyka istoty uczenia się i jest narzędziem uniwersalnym. Oto kilka wskazówek dotyczących pisania informacji zwrotnej:
–>Skup się na pozytywach: informacja zwrotna powinna być konstruktywna i pomocna, dlatego należy skupić się na tym, co uczniowie zrobili dobrze i jakie kroki mogą podjąć, aby ulepszyć swoje umiejętności.
–>Podaj konkretne przykłady: aby informacja zwrotna była użyteczna, należy podać konkretne przykłady tego, co uczniowie zrobili dobrze lub źle.
–>Skup się na procesie uczenia się, a nie tylko na wynikach: informacja zwrotna powinna skupiać się na procesie uczenia się uczniów, a nie tylko na ostatecznych wynikach.
–>Podaj sugestie dotyczące dalszego uczenia się: informacja zwrotna powinna zawierać sugestie dotyczące tego, co uczniowie mogą zrobić, aby ulepszyć swoje umiejętności i osiągnąć oczekiwane rezultaty.
–>Bądź konkretny i zwięzły: informacja zwrotna powinna być konkretna i zwięzła, aby była łatwa do zrozumienia i wykorzystania przez uczniów.
Czy można oceniać kształtująco ludzi dorosłych?
Ocenianie kształtujące to forma oceniania, która ma na celu pomóc osobie w rozwoju i ulepszeniu jej umiejętności oraz podniesieniu kompetencji. W edukacji dorosłych ocenianie kształtujące może być stosowane w celu pomocy uczestnikom np. szkoleń czy kursów w zrozumieniu, co robią dobrze i co mogą poprawić, oraz w dostarczeniu im informacji zwrotnych, które pomogą im rozwijać się i uczyć. Ocenianie kształtujące jest w swej naturze pozytywne i motywujące, powinno skupiać się na osiągnięciach osoby, a nie na jej brakach. Może być stosowane w różnych sytuacjach edukacyjnych, takich jak lekcje, warsztaty czy szkolenia, i może obejmować różne formy, takie jak samoocena, ocena przez nauczyciela czy ocena przez innych uczestników. Ocenianie kształtujące może pomóc w budowaniu motywacji wewnętrznej, a ta jest motorem do rozwoju.